Ρεπορτάζ : Νίκος Χ. Ρουσάνογλου
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Είδος υπό εξαφάνιση είναι πλέον ο «αέρας» στα εμπορικά καταστήματα, δείγμα της πορείας πτώσης της αγοράς των ενοικίων. Οπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς, δεν θα μπορούσε να ισχύει κάτι διαφορετικό...
δεδομένου ότι ακόμα και στην Ερμού καταγράφονται κενά καταστήματα. Ετσι, η άυλη εμπορική αξία (όπως είναι η θεσμοθετημένος ο όρος του «αέρα») που ανερχόταν ακόμα και σε εκατομμύρια ευρώ, ιδίως τα χρόνια πριν από το 2007, όταν δεν υπήρχε και ο ανταγωνισμός από τα εμπορικά κέντρα, σήμερα αποτελεί παρελθόν. Η γιγάντωση του φαινομένου, ιδίως στους εμπορικότερους δρόμους της πρωτεύουσας, όπως η οδός Ερμού και οι οδοί Τσακάλωφ και Σκουφά στο Κολωνάκι, οφειλόταν στο παρελθόν στην έλλειψη εμπορικών χώρων, τουλάχιστον στα τότε πιο περιζήτητα σημεία του Λεκανοπεδίου. Η ζήτηση για νέα σημεία πώλησης από τις εμπορικές αλυσίδες δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί από την αγορά, με αποτέλεσμα τα μεν ενοίκια να αυξάνονται, αλλά και ο «αέρας» να ζει και βασιλεύει, καθώς αρκετοί έμποροι ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν αδρά, προκειμένου να εξασφαλίσουν μια θέση στην Ερμού ή στο Κολωνάκι, προσδοκώντας σε απόσβεση του δαπανηθέντος ποσού μέσω αυξημένων πωλήσεων. Ετσι, η Ερμού έφτασε να φιγουράρει μέχρι και την 9η θέση των πιο ακριβών εμπορικών δρόμων παγκοσμίως, με το ενοίκιο να αγγίζει ακόμα και τα 360 ευρώ/τ.μ. στα καταστήματα πλησίον του Συντάγματος. Οσον αφορά τον «αέρα» που κατέβαλλαν στο παρελθόν οι έμποροι, στην Ερμού κυμαινόταν μεταξύ 7.000 και 14.000 ευρώ/τ.μ., ενώ σε Κηφισιά, Κολωνάκι και Γλυφάδα, το ύψος του αέρα ξεκινούσε από τα 5.000 ευρώ/τ.μ. και μπορούσε να αγγίξει ακόμα και τα 10.000 ευρώ/τ.μ. Το φαινόμενο αυτό είχε αποτρέψει και την είσοδο πολλών νέων αλυσίδων, ιδίως του εξωτερικού, περιορίζοντας ταυτόχρονα και τα επεκτατικά σχέδια των ήδη υφισταμένων. Εκτοτε, ο πολλαπλασιασμός των εμπορικών κέντρων προσέφερε τους απαιτούμενους χώρους στους εμπόρους, μειώνοντας τα ποσά του «αέρα», έως ότου έλθει η οικονομική κρίση για να εξαλείψει εντελώς το φαινόμενο. Οπως επισημαίνουν φορείς της αγοράς, τη στιγμή που τα ενοίκια μειώνονται και οι διαθέσιμοι χώροι πολλαπλασιάζονται, ακόμα και στα πιο εμπορικά σημεία της Αττικής, θα ήταν παράλογο για κάποια αλυσίδα να καταβάλει «αέρα», προκειμένου π.χ. να εξασφαλίσει ένα κατάστημα στη γωνία Ερμού και Πλατείας Συντάγματος, όταν λίγα μέτρα παρακάτω, μπορεί να εξασφαλίσει αντίστοιχο ή και μεγαλύτερο χώρο, με σαφώς χαμηλότερο κόστος. Αλλωστε, ούτε οι πωλήσεις είναι εκείνες που θα δικαιολογούσαν κάτι τέτοιο, καθώς η κατανάλωση διαρκώς συρρικνώνεται. Σήμερα, το μέσο ενοίκιο στην Ερμού δεν ξεπερνά τα 180-200 ευρώ/τ.μ., ενώ ανάλογη είναι η υποχώρηση των ενοικίων και στις υπόλοιπες εμπορικές οδούς. Σύμφωνα με μεσίτες, ο μέσος όρος της μείωσης των ενοικίων από την αρχή της κρίσης και μέχρι σήμερα, υπολογίζεται σε περίπου 35%-45%, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις με ακόμα μεγαλύτερη πτώση. Με τη σειρά της, η Πειραιώς Real Estate προσδιορίζει τη συνολική πτώση των ενοικίων στα καταστήματα σε 53,1% από το υψηλότερο σημείο στο οποίο βρέθηκαν οι τιμές των ενοικίων το 2007 και μέχρι σήμερα. Οσον αφορά τις αξίες των εμπορικών καταστημάτων, μόνο για το τρέχον έτος, η εταιρεία ακινήτων εκτιμά ότι θα μειωθούν κατά 18,5%. Μέχρις ότου επέλθει ισορροπία στην αγορά, οι αξίες των ακινήτων και οι τιμές των ενοικίων θα συνεχίσουν την πορεία υποχώρησής τους. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα ο κ. Γεώργιος Παπαϊωάννου, αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς Real Estate, το 2012, η μέση πτώση στα ενοίκια θα διαμορφωθεί σε 9,1% για τα καταστήματα, που είναι και το είδος των ακινήτων με τις μεγαλύτερες απώλειες, καθώς η αντίστοιχη μείωση στα γραφεία θα είναι της τάξεως του 6,9%. Παρ’ όλα αυτά, τα κενά καταστήματα αυξάνονται καθημερινά. Ηδη, παρά την πτώση που σημειώθηκε τη διετία 2010-2011 και που εκτιμάται ότι ανήλθε σε 25%30%, κατά το πρώτο φετινό εξάμηνο, τα ενοίκια υποχώρησαν ακόμα περισσότερο, καθώς με βάση σχετική έρευνα της Colliers International, η πτώση διαμορφώνεται σε σχεδόν 12% έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του προηγούμενου έτους. Ετσι, η αγορά εμπορικών καταστημάτων της Αθήνας καταγράφει τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση στην Ευρώπη φέτος, μετά τη Σόφια στη Βουλγαρία, όπου η πτώση φέτος αγγίζει το 20%. Σύμφωνα με την Colliers, ο μέσος όρος των ενοικίων σε μηνιαία βάση διαμορφώθηκε σε 150 ευρώ/τ.μ., ενώ το αντίστοιχο ενοίκιο για καταστήματα σε μεγάλα εμπορικά κέντρα ήταν της τάξεως των 45 ευρώ/τ.μ. Υπενθυμίζεται ότι τα ενοίκια στα εμπορικά κέντρα είναι αισθητά χαμηλότερα του υπολοίπου της αγοράς, καθώς συνυπολογίζονται τα κοινόχρηστα έξοδα για τη συντήρηση και προώθηση του κάθε εμπορικού κέντρου. 
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου